Μαθησιακές Δυσκολίες

Ο όρος «μαθησιακές δυσκολίες» χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις δυσκολίες που συναντά ένα παιδί σχολικής ηλικίας στο γραπτό λόγο, συγκεκριμένα στους τομείς της ανάγνωσης, της γραφής, της ορθογραφίας και της αριθμητικής. Οι μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζονται κατά τις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου, όταν ένα παιδί δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις εκπαιδευτικές απαιτήσεις.
Υπάρχουν δύο κατηγορίες μαθησιακών δυσκολιών: οι γενικές μαθησιακές δυσκολίες και οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία).

Ο όρος Γενικές μαθησιακές δυσκολίες αναφέρεται σε δυσκολίες περισσότερο γενικευμένες που αλληλοκαλύπτονται μεταξύ των μαθησιακών τομέων (μαθηματικά, ορθογραφία, κατανόηση, ανάγνωση, γραπτή έκφραση) ακόμη και στο προφορικό επίπεδο, ενώ το παιδί εμφανίζεται ανώριμο στις δεξιότητες που αναμένονται στην ηλικία του. Παιδιά που αναμένεται να εμφανίσουν γενικές μαθησιακές δυσκολίες είναι εκείνα που έχουν διαγνωσθεί με αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός, Asperger κ.α.), με νοητική υστέρηση, με διαταραχή ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα), βιώνουν συναισθηματικές διαταραχές ή είναι αλλόγλωσσα.

Ο όρος Ειδικές μαθησιακές διαταραχές όπως η δυσλεξία, η δυσγραφία, η δυσορθογραφία και η δυσαριθμησία, αναφέρεται στη ανάπτυξη ειδικών γλωσσικών δεξιοτήτων που είναι δυσανάλογες σε σχέση με το νοητικό δυναμικό ή την ηλικία και που είναι ανεπαρκής μόνον σε γραπτό επίπεδο. Οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες δεν οφείλονται σε νοητική υστέρηση, διαταραχές συναισθήματος, σχολικά κενά ή περιβαλλοντικές στερήσεις. Είναι εγγενείς, δηλαδή χαρακτηρίζουν ένα άτομο από τη γέννησή του.

Η δυσλεξία είναι ένα σύνολο μαθησιακών δυσκολιών και αφορά άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία, δυσανάλογες σε σχέση με το νοητικό τους δυναμικό, την ηλικία τους και τις εκπαιδευτικές τους ευκαιρίες. Τα χαρακτηριστικά της δυσλεξίας διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Μερικά παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε πολλούς τομείς, ενώ άλλα έχουν αδυναμίες μόνο σε ένα τομέα.

Αν το παιδί σας παρουσιάζει κάποια από τις παρακάτω δυσκολίες καλό θα ήταν να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό:

Ορθογραφία-Γραφή

Παραλείπει, αντιστρέφει γράμματα ή/και συλλαβές ή “κολλάει” τις λέξεις μεταξύ τους όταν γράφει;
Μπερδεύει γράμματα που μοιάζουν οπτικά (π.χ. ρ/σ, ω/ε). Δηλαδή γράφει «ρόμπα» αντί «σόμπα», «έδωσε» αντί «έδεσε».
Μπερδεύει παρόμοια “ηχητικά” και σχηματικά γράμματα όπως τα “φ” με τα “θ”,”β” με “δ”,”π” με “μπ” κτλ;
Κολλάει λέξεις μεταξύ τους ή αφήνει πολύ μεγάλες αποστάσεις.
Γράφει τα γράμματα ανάποδα ή τα συγχέει με τους αριθμούς (πχ ε αντί για 3);
Τα γράμματα του/της είναι δυσανάγνωστα.
Δεν υπάρχει λογική σειρά στην οργάνωση του γραπτού του/της.
Δεν βάζει τελείες.
Κάνει συντακτικά λάθη.
Αδυνατεί να αναπτύξει το θέμα της έκθεσης που του/της δίνεται.
Δεν γράφει ολοκληρωμένες προτάσεις.
Δεν βγαίνει νόημα από αυτά που γράφει (ασάφειες).
Κάνει αδικαιολόγητα, ’περίεργα’ και επαναλαμβανόμενα λάθη στην ορθογραφία;

Διάβασμα

Διαβάζει αργά και συλλαβιστά.
Δυσκολεύεται να κατανοήσει το κείμενο που διαβάζει.
Μπερδεύει λέξεις που μοιάζουν οπτικά. Δηλαδή διαβάζει «τέρατα» αντί «τεράστια», «περίπτερο» αντί «περίπατο».
Αγνοεί τα σημεία στίξης ή κάνει αυθαίρετες παύσεις.
Δεν θυμάται το μάθημα που έχει διαβάσει.

Μαθηματικά

Αντιστρέφει αριθμούς που μοιάζουν οπτικά (π.χ. «12» αντί «21», «9» αντί «6»). Κάνει λάθη στις πράξεις.
Δεν μπορεί να μάθει την προπαίδεια.
Δεν καταφέρνει να λύσει προβλήματα.
Ξεχνάει τη σειρά που ακολουθούμε κατά την εκτέλεση μία πράξης.
Ξεχνάει να υπολογίσει τα κρατούμενα.
Μπερδεύει τα σύμβολα των πράξεων. Δηλαδή κάνει πρόσθεση + ενώ το σύμβολο δείχνει πολλαπλασιασμό x.
Δυσκολεύεται να μάθει την ώρα και τους μήνες.

Γλώσσα-Ομιλία

Δυσκολεύεται να κατανοήσει το νόημα του κειμένου (μάθημα) εκτός και αν του το διαβάσει ή του το διηγηθεί κάποιος άλλος;
Δυσκολεύεται να κατανοήσει σύνθετες προτάσεις ή οδηγίες.
Μπερδεύεται με μεταφορές, παρομοιώσεις ή τις πολλαπλές έννοιες μίας λέξης.
Δυσκολεύεται να αποστηθίσει πίνακες (πχ. προπαίδεια) ή σειρές πραγμάτων (πχ. μήνες του χρόνου);
Δεν καταφέρνει να συντάξει σωστά το λόγο του/της.
Δυσκολεύεται να θυμηθεί και να χρησιμοποιήσει την κατάλληλη λέξη καθώς μιλάει με αποτέλεσμα το λεξιλόγιό του να φαίνεται φτωχό.

Συμπεριφορά μέσα στην τάξη

Είναι αφηρημένος/η και δεν προσέχει στην παράδοση.
Τριγυρίζει μέσα στην τάξη κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
Δεν θυμάται.
Δυσκολεύεται να προφέρει και να γράφει κάποιες λέξεις π.χ. «αρχόρταγος» αντί «αχόρταγος», «μπότα» αντί «πόρτα».
Δυσκολεύεται να αντιγράψει από τον πίνακα;
Αποφεύγει να συμμετάσχει στο μάθημα.
Αδυνατεί να αντιγράψει σωστά και γρήγορα από τον πίνακα.